Lees meer
Als lid en voorzitter van de Young Innovators of Medicines (YIM), de jongerentak van de VIG, zag Esmé Lighaam de afgelopen jaren veel veranderen. Niet in het minst door de inbreng van de YIM zélf. ‘Wij brengen graag een frisse wind.’
‘Ik werk sinds 2015 in de geneesmiddelensector. De belangrijkste ontwikkeling die ik zag in de afgelopen zes, zeven jaar is dat we uit onze schulp zijn gekropen. We zoeken nu veel meer de dialoog en samenwerking op met andere zorgpartijen. Als sector zijn we zichtbaarder, we nemen actief deel aan het maatschappelijk debat. Of dat nu gaat om COVID-19, zorgkosten, duurzaamheid of andere onderwerpen. Natuurlijk heeft COVID-19 dat proces nog eens versneld, maar we waren al langer op weg naar het hart van de samenleving. Dat gaat trouwens niet alleen om communicatie, daaronder zit een fundamentele keuze voor een bredere positionering. Het komt voort uit een diep besef dat de uitdagingen in de zorg te groot zijn voor één aanbieder of één zorgpartij. We zijn getransformeerd van medicijnaanbieder naar zorgpartner.’
Esmé Lighaam, PharmD, is voorzitter van de Young Innovators of Medicines (YIM), de jongerentak van de VIG. Ze werkt als Medical advisor bij AstraZeneca en studeerde Farmacie aan de universiteit van Utrecht.
‘We zijn getransformeerd van medicijnaanbieder naar zorgpartner’
‘Van die nieuwe positionering zijn allerlei voorbeelden. Zeker in het coronatijdperk, maar ook eerder al zag je steeds meer boegbeelden van de sector op tv en in andere media. In 2015 gebeurde dat nog amper. We hebben een goed verhaal, en daarover gaan we graag in gesprek.
Als Young Innovators of Medicines boden we in 2019 ons visiedocument aan minister Bruins van Medische Zorg aan. Dat was wat mij betreft een van de mijlpalen van de afgelopen jaren. In die visie focussen we op drie thema’s: betere zorg, betaalbaarheid en samenwerking. Daaraan zie je al dat we een brede scope hebben. Vanaf dat moment hebben we regelmatig contact met Jong VWS. In het voorjaar van 2021 presenteerden we een update van onze visie, waarin we thema’s hadden uitgewerkt. Verbetering van onze infrastructuur voor data is een van die punten. Een ander thema draait om preventie. Daarover hebben we samen met Jong VWS een digitaal event georganiseerd, de VIG Talk.
Ook in onze Nieuwjaarsevents, Zomerevents en het ZorgSamenEvent zoeken we steeds de samenwerking op met andere zorgpartijen, vaak met jongeren. Bijzonder was ook Young 4 Old, een paar jaar geleden in Nieuwspoort.
Daarin vroegen we als jongeren aandacht van Alzheimer Nederland, VWS, Amsterdam UMC én de geneesmiddelensector voor de uitdagingen van Alzheimer. Dat leidde tot een nieuwe samenwerking rond data-uitwisseling tussen publieke en private partijen.’
‘Als jongerentak binnen de geneesmiddelensector krijgen we volop ruimte. Dat voelt goed. Ik denk dat we globaal vaak dezelfde visie hebben als de rest van de sector, maar we leggen andere accenten. Soms maken we éérder een punt van een bepaald thema. Zo drongen wij vijf jaar geleden al aan op een gedragscode die duidelijk maakt waarvoor wij als sector staan. We waren niet de enigen, maar we zaten wel in de voorhoede. Het is mooi om te zien dat die Code in 2020 is geïntroduceerd en dit jaar een update krijgt. Ook hameren wij actief op het belang van data en preventie. We brengen graag een frisse wind. Soms zit dat ook in middelenkeuze. Zo kiezen wij met enthousiasme voor vlogs en blogs, als prikkelende start van een dialoog.’
‘We waren al langer op weg naar het hart van de samenleving’
‘Er waren ook frustraties, de afgelopen jaren. Je wordt wel eens geconfronteerd met sterke vooroordelen over de sector, bijvoorbeeld dat het alleen om geld draait. Natuurlijk is geld niet onbelangrijk, al was het alleen maar omdat het ontwikkelen, testen en goedkeuren van een geneesmiddel al snel zo’n € 2 miljard kost, maar dat is slechts één kant van de medaille. Farmaceutische innovaties leveren ons als maatschappij ook veel op. Daarover ga ik graag in gesprek. Als de ander daartoe niet bereid is, is dat wel eens frustrerend, ja. Maar gelukkig lukt zo’n dialoog steeds vaker wél. Als je praat over de context van waaruit je werkt, ontstaat er ook meer wederzijds begrip en vertrouwen.’
‘Ik ben trots op mijn werk. Als ambitieuze jongere krijg je hier de ruimte om er wat van te maken. En je kúnt ook echt een verschil maken in kwaliteit van leven en overlevingskansen. In mijn dagelijks werk richt ik mij vooral op innovaties bij diabetes. Die ziekte kost je al snel drie à vijf gezonde levensjaren. Het is een tikkende tijdbom, want in eerste instantie zijn de symptomen vaak niet opvallend.
Maar blindheid, nier- en hartproblemen liggen op de loer. De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan medicijninnovaties, daar plukken we de komende jaren de vruchten van. De progressie die we de afgelopen decennia zagen bij kanker en reuma, ligt nu bij diabetes binnen handbereik.’
Te simpel‘De prijzen van sommige geneesmiddelen trekken de laatste jaren veel aandacht. De roep om prijstransparantie is groot en begrijpelijk, maar daar zitten grenzen aan, onder meer vanwege het mededingingsrecht. Ook als het gaat om de rekenmethode, zijn er nog steeds verschillen van inzicht. Het is echt te simpel om te zeggen: ‘pak maar gewoon het kostprijs-plus-redelijke-winstmarge model’.
De opbrengsten van medicijn 1 moeten een potje vormen voor de ontwikkeling van medicijn 2. Je hebt dus een bijdrage nodig voor volgende innovaties. Wereldwijd is het systeem zo opgebouwd. Dat is ons ticket naar de toekomst.’
‘Als ik kijk naar de komende jaren, springen een paar dingen in het oog. Ten eerste toegang tot nieuwe medicijnen. Ons systeem van toelating en vergoeding is echt verouderd. Het is ingericht op chronische ziekten voor grote groepen, maar de innovaties van de jaren twintig zitten vooral bij individuele gen- en celtherapieën, die vaak genezend zijn. Dat vraagt een totaal andere benadering. Daarnaast moet er meer aandacht komen voor periodiek updaten van behandelrichtlijnen, want niemand heeft iets aan nieuwe therapieën als ze vanwege verouderde richtlijnen niet bij de patiënt komen.
Een tweede uitdaging draait om het veel beter benutten van data. Met data, artificial intelligence en biomarkers kunnen we steeds beter voorspellen hoe een ziekte zich ontwikkelt en óók of een medicijn bij een bepaalde persoon aanslaat. Behandeling op maat is vaak al mogelijk, maar we doen nog te weinig met die schat aan mogelijkheden. Betere inzet van data verbetert niet alleen de kwaliteit van leven, het kan ook de zorgkosten enorm beperken. Dat is echt een groot maatschappelijk belang.’
De aandacht voor verduurzaming en klimaatverandering neemt steeds meer toe. Dit geldt ook voor de geneesmiddelensector. Ook binnen de visie van de jongerentak van de VIG neemt dit onderwerp een belangrijke plek in. Binnen de hele zorgketen groeit het besef over de effecten van geneesmiddelen op het milieu en van de mate van verspilling. Elk jaar worden er in Nederland rond de 420 miljoen geneesmiddelen verstrekt, waardoor mensen genezen, minder pijn hebben, beschermd worden tegen ziektes en beter kunnen leven. Maar geneesmiddelen hebben ook een impact op het milieu.
Met het ondertekenen van de Green Deal Duurzame Zorg spreken de geneesmiddelenbedrijven de belofte uit de footprint van de gehele levenscyclus van geneesmiddelen terug te dringen. Via de Green Deal werken ze aan vier pijlers: CO2-reductie, circulair werken, terugdringen medicijnresten in het water en het creëren van een gezonde leefomgeving.
Doel van de Green Deal is gezamenlijk de verduurzaming van de zorgsector te versnellen. Inmiddels hebben 239 partijen de Green Deal Duurzame Zorg ondertekend, waaronder zorg-aanbieders, ziekenhuizen, brancheorganisaties, overheden en geneesmiddelenbedrijven.
Google+
Uw naam
Uw e-mail adres
Naam ontvanger
E-mail adres ontvanger
Uw bericht